Էներգետիկ արժեքը 100 գրամում
- կալորիականությունը՝ 305 կկալ
- սպիտակուցներ՝ 15 գր
- ճարպեր՝ 27,2 գր
- ածխաջրեր՝ 0 գր
- ջուր՝ 57 գր
Խոզի միսն ամենահամեղ և հեշտ պատրաստվող մսերից մեկն է: Այն հեշտ տապակվում է առանց յուղի ավելացման, նրա վրա եղած ճարպը շատ լավ հալվում է: Տապակելու կամ եփելու համար ավելի լավ է վերցնել բարձրորակ միս՝ թիակը, գոտկատեղը, կրծքավանդակը, բուդը: Խոզի մսի համը շատ լավ համադրելի է մրգերի, ընկույզների, մեղրի և սև սալորի հետ:
Խոզի միսը կարելի է եփել, տապակել, խաշել, խորովել: Խոզի մսից պատրաստում են խորոված, կոտլետներ, բորշ, թթվապուր (рассольники), ռագու, շնիցել, էսկալոպներ, ժելեներ (студни), տարբեր ազգային կերակուրներ, տավարի մսի հետ հավասարաչափ խառնած օգտագործում են պիլմենիների պատրաստման ժամանակ: Տան պայմաններում կարելի է պատրասետել բուժենինա: Արտադրության մեջ խոզի միսն օգտագործում են տարբեր մսամթերքներ պատրաստելու համար՝ խոզապուխտ, բուժենինա, բեկոն, խոզի կրծքամիս, սելտց (зельц), կարբոնադ (карбонат), երշիկ, խոզի բուդ, խոզի գոտկատեղ, մսային ռուլետներ, նրբերշիկ և այլն:
Օգտակար հատկությունները
Ճարպերի մեծ պարունակության շնորհիվ խոզի միսը շատ լավ վերականգնում է ուժերը և տաքացնում է օրգանիզմը: Այն պարունակում է մեծ քանակությամբ մանգան և ցինկ, որոնք դրականորեն են ազդում պոտենցիայի և սիրտ անոթային համակարգի վրա: Խոզի միսը պարունակում է նաև լիզին ամինաթթու (аминокислота лизин), որն անհրաժեշտ է ոսկրերի նորմալ ձևավորման համար:
Մեկ բաժին խոզի լյարդը կարող է ապահովել մարդու համար B12 վիտամինի մեկ ամսվա պահանջարկը: Իսկ հատկապես ուկրաինացիների կողմից շատ սիրված սալը պարունակում է սելեն (селен) և արահիդոնային թթու (арахидоновая кислота), ինչի շնորհիվ էլ հանդիսանում է դեպրեսիայի դեմ դեղամիջոց և կարևոր հորմոնների յուրօրինակ արտադրատեղի:
Խոզի միսը ցինկի և ծծումբի պարունակությամբ առաջատար մթերք է հանդիսանում:
Վնասակար հատկությունները
Խոզի միսը պարունակում է խոլեստերինի և լիպիդների մեծ քանակություն: Հետազոտությունները ցույց են տվել, որ մեծ քանակությամբ հակամարմիններ, աճի հորմոններ, խոլեստերեինի և լիպիդների մեծ քանակություն պարունակելու պատճառով խոզի միսը ռեալ վտանգ է ներկայացնում մարդու առողջության համար:
Բացի վերոնշյալից խոզի միսը հաճախ վարակված է լինում մարդու օրգանիզմի համար վտանգավոր մակաբույծներով, մասնավորապես տրիխինայով՝ կլոր չարորակ մակաբույծ որթ, որը լինում է խոզի մկանային հյուսվածքների շերտերում: Սրանք օրգանիզմում հայտնվելուց մտնում են սրտամկանի մեջ և սկսում են բազմանալ, ինչը մարդու համար կարող է մահացու վտանգավոր լինել: Եվ եթե այսօր նորագույն տեխնոլոգիաներով հնարավոր է հայտնաբերել դրանց առկայությունը խոզի մսի մեջ, ապա ընդամենը մի քանի տասնամյակ առաջ դա տեխնիկապես անհնար էր և յուրաքանչյուրը, ով խոզի միս էր ուտում ռիսկի էր դիմում վարակվել տրիխինայով:
Դրա համար խորհուրդ է տրվում ուտել տնային պայմաններում աճեցված խոզի միս և իհարկե սահմանափակ քանակությամբ:
Խոզի միսը պարունակում է մեծ քանակությամբ աճի հորմոններ, որը հանդիսանում է բորբոքային պրոցեսների, հիպերտրոֆիայի, հյուսվածքների այտուցվածության, ուռածության (ակրոմեգալիա, ճարպակալում, ուռուցքների զարգացում, այդ թվում՝ չարորակ) զարգացման գործոն: Այստեղից էլ ստանում ենք հարցի պատասխանը, թե ինչն էր պատճառը, որ Գերմանիայում սննդային բարեփոխումների ընթացքում 60-70 տարեկան մարդկան քաղցկեղով հիվանդությունների աճ էր գրանցվել: Խոզի մսի օգտագործումով օրգանիզմ ոչ միայն ավելցուկային քանակությամբ խոլեստերին է ներմուծվում, որը հանդիսանում է ուռուցքային բջիջների կառուցման համար <<շինանյութ>>, այլ նաև աճի հորմոն, որը խթանում է չարորակ բջիջների առաջացմանը: Սրա հետ մեկ տեղ պետք է նշել, որ ծխողների մոտ ծխախոտի ծխի միջոցով օրգանիզմ մտնող հիմնական տարրը՝ բենզապիրենը և կանցորագենը ավելի են նպաստում և մի քանի անգամ մեծացնում են չարորակ ուռուցք ունենալու ռիսկը:
Խոզի միսը պարունակում է հիստամինի շատ մեծ քանակություն, որը նպաստում է բորբոքային պրոցեսների առաջացմանը: Դրանով հանդերձ նպաստում է նաև ֆուրունկուլոզի (фурункулез), կարբունկուլի (карбункул), կույր աղիքի բորբոքման, լեղապարկի հիվանդությունների, թրոմբոֆլեբիտի (тромбофлебит), աբսցեսների և ֆլեգմոնների, ինչպես նաև մի շարք մաշկային հիվանդությունների զարգացմանը: Վաճառասեղանից գնված խոզի և այլ կենդանիների մսերի օգտագործումը կարող է առաջացնել մի շարք հիվանդություններ: Մարդու մոտ կարող են առաջանալ տարբեր հելմինթներ (гельминты): Ամենավտանգավորներից մեկը Taenia Solium-ն է, որը տեղավորվում է աղիներում և ունի շատ մեծ չափեր: Նրա ձվերը մտում են արյան շրջանառության մեջ և գործնականում կարող են հասել մարդու գրեթե բոլոր օրգաններին: Եթե այն հայտնվում է ուղեղում, ապա կարող է հիշողության կորստի հանգեցնել, եթե սրտում՝ սրտի կաթվածի, եթե աչքում՝ կուրության, եթե լյարդում՝ կարող է վնասել այն, այսինքն հելմինթները կարող են վնասել մարդու գերթե բոլոր օրգանները: Հաջորդ վտանգավորը Taenia Trichuriasis-ն է: Լայն տարածում ունի այն սխալ կարծիքը, որ եթե խոզի միսը լավ է պատրաստված, ապա այս մակաբույծի ձվերը ոչնչանում են: Ամերիկայում կատարված հետազոտությունները ցույց են տվել, որ այս հարուցիչով հիվանդ 24 մարդկանցից 22-ը խոզի միսը պատրաստել են շատ մարակրկիտ պահպանելով բոլոր անհրաժեշտ կանոները: Սա ցույց է տալիս, որ այս մակաբույծի ձվերը, որոնք կարող են գտնվել խոզի մսի մեջ չեն ոչնչանում դրա պատրաստման սովորական ջերմաստիճանի դեպքում:
Միներալներ
Ֆոսֆոր | 246 մգ |
Մագնեզիում | 28 մգ |
Երկաթ | 0,87 մգ |
Կալիում | 423 մգ |
Պղինձ | 0,073 մգ |
Ցինկ | 2,39 մգ |
Մանգան | 0,009 մգ |
Կալցիում | 19 մգ |
Նատրիում | 62 մգ |
Սելեն | 45,3 մգ |
Choline total | 93,9 մգ |
Վիտամիններ
ՎԻՏԱՄԻՆ A | 7 µg |
ՎԻՏԱՄԻՆ B1 | 0.877 µg |
ՎԻՏԱՄԻՆ B2 | 0.321 µg |
ՎԻՏԱՄԻՆ B3 | 5.037 µg |
ՎԻՏԱՄԻՆ B5 | 0.698 µg |
ՎԻՏԱՄԻՆ B6 | 0.464 µg |
ՖՈԼԱԹԹՈՒ (B9) | 0 µg |
ՎԻՏԱՄԻՆ B12 | 0.7 µg |
ՎԻՏԱՄԻՆ C | 0.6 µg |
ՎԻՏԱՄԻՆ D | 53 µg |
ՎԻՏԱՄԻՆ E | 0.29 µg |
ՎԻՏԱՄԻՆ K | 0 µg |