Ինչպե՞ս ստեղծվեց նրբաբլիթը

Հստակ տեղեկություններ հայտնի չեն, թե ով ու երբ է ստեղծել առաջին նրբաբլիթը, բայց ուսումնասիրությունները փաստում են, որ նրբաբլիթի ծագումը սկիզբ է առել նախաքրիստոնեական դարաշրջանից: Հին Եգիպտոսի բնակիչները դեռևս մ.թ.ա. 5-րդ դարում թխում էին թթվեցրած խմորներ, որոնք նման էին նրբաբլիթների: Ի վերջո, նույնիսկ այդ ժամանակ եգիպտացիները գիտեին բնական թթխմորներ, որոնք ակտիվորեն օգտագործում էին գարեջրի պատրաստման ժամանակ, իսկ հետո պատահաբար կարողացան բացահայտել առաջին խմորի հասունացման գաղտնիքը:

Ռուսաստանում նրբաբլիթների ծագման մասին շատ լեգենդներ կան: Նրանցից մեկն ասում է, որ առաջին նրբաբլիթը ռուսական վառարանում տանտիրուհու կողմից մոռացված վարսակի կիսելի գոլորշիացման և տապակման արդյունք է: Տանտիրուհին սեղանի վրա մատուցեց վարսակի ալյուրի կիսելեից պատրաստված շագանակագույն նրբաբլիթ, որը բոլորին դուր եկավ: Ինչպես ասում է լեգենդը, պատահականության պատճառով ռուսները «նրբաբլիթներ» կոչվող համեղ նրբության տեր դարձան:

Ընդ որում, հնից ի վեր նրբաբլիթի խմորի մեջ օգտագործվել են միայն բարձրորակ ապրանքներ: Ի վերջո, նրբաբլիթները այն ուտեստներից էին, որոնք մատուցվում էին հիշատակի ու ոգեկոչումներին օրերին նվիրված տոներին: Այդ նպատակով թխվում էին նրբաբլիթներ, որոնք բաժանվում էին աղքատ մարդկանց, որպեսզի նրանք ուտեն ու հիշեն մահացածներին:

Դեռ անհիշելի ժամանակներից Ռուսաստանում նրբաբլիթները կարևոր տեղ էին գրավում ցանկացած տնային տնտեսուհու սեղանին և թխում էին ամբողջ տարվա ընթացքում: Նրբաբլիթը ուղեկցում էր մարդուն իր ողջ կյանքի ընթացքում` ծննդյան օրվանից, երբ ծննդկանին կերակրում էին նրբաբլիթներով և մինչև նրա մահը, երբ հոգեհացին հյուրերին կերակրում էին նրբաբլիթներով:

Ի դեպ!

Հին ռուսական ավանդույթի համաձայն ՝ նրբաբլիթները պետք է ուտել միայն ձեռքերով, առանց սպասք օգտագործելու:

Համաձայն լեգենդի, 11-րդ դարում նրբաբլիթները դարձան Масленица- ի գլխավոր խորհրդանիշը, որը ռուսական գունագեղ տոն էր, ու կապված էր ձմեռը ճանապարհելու հետ: Մեկ այլ լեգենդի համաձայն Նրբաբլիթների ոսկեգույն գույնը և դրանց կլոր ձևը հիշեցնում են գարնանային արևը, ուստի խորհրդանշում են հիմնական հեթանոսական աստված Յարիլոին, որին սլավոնները պաշտում էին մինչև քրիստոնեության ընդունումը:

Յուրաքանչյուր երկիր տարբերվում է նրբաբլիթների հետ կապված բաղադրատոմսերով և սովորույթներով:

Ռուսաստանում նրբաբլիթները կարելի էր գնել ամենուր. սկուտեղների վրա փողոցային վաճառողներից, պանդոկներում ու ռեստորաններում:

Չնայած հնագույն ավանդույթներին ՝ յուրաքանչյուր տանտիրուհի յուրովի նրբաբլիթ էր թխում Շրովետիդի (Масленица) տոնի համար: Այս ընտանեկան ավանդույթների արդյունքում բազմաթիվ բաղադրատոմսեր է ի հայտ եկել, որոնք փոխանցվել և բարելավվել են սերնդե սերունդ: Այսօր նրբաբլիթների հսկայական քանակությամբ բաղադրատոմսեր կան:

Ի դեպ!

Հին ժամանակներու նրբաբլիթները թխում էին ավանդական ռուսական վառարանում, ուստի ճիշտ է ասել՝ բլիթներ թխել, ոչ թե տապակել:

Սկզբնական շրջանում նրբաբլիթները խիտ էին և սեղմված, բայց այն բանից հետո, երբ մարդը կարողացավ հայտնաբերել առաջին խմորիչը, նրանք սկսում են թխել նրբաբլիթը տարբեր բնական խմորումների հիման: Նրանք վերցրին ամենատարբեր ալյուրները՝ ցորեն, հնդկաձավար, գարի, ոլոռ, կորեկ:

Իսկ Նրբաբլիթի խմորը տնային տնտեսուհիները լցոնում էին ամենատարբեր միջջուկներով սկսած հնդկաձավարի ու գարու շիլաներից մինչև խավիարով, ծովատառեխով, սնկով: Իսկ երկրորդ ուտեստի համար, տաք թեյի հետ արդեն մատուցվում էր նրբաբլիթներ` մեղրախորշի, թթվասերի, կաթնաշոռ և ջեմի միջուկով: Հետագայում ավելացան նաև բանջարեղենից, մրգերից, սնկից, ընդեղենից, կաթնամթերքից և տարբեր սոուսներից լցոնումների լայն տեսականի:

Իսկ խոհարարական գերազանցության գագաթնակետը կարելի է համարել այն ժամանակը, երբ ստեղծեցին կաթնաշոռի, մսի, թակած ձվերի և ձկների միջուկները:

Ի դեպ, առաջներում նրբաբլիթի խմորի մի երեսը կարմրացրեցնում էին տապակի մեջ, շրջում, ապա  դրա վրա լցնում նախապես պատրաստված միջուկ: Դրանից հետո խմորի ծայրերով փակում և մյուս երեսն արդեն տապակում միջուկով: Հետագայում արդեն խմորներն առանձին էին թխում, միջուկն առանձին էին պատրաստում, փաթաթում և մատուցելուց առաջ կրկին թխում կամ տապակում (ինչպես բոլորիս հայտնի է):

Մեծ Բրիտանիայում նրբաբլիթները պատրաստվում են ալե և ածիկի ալյուրով:

ԱՄՆ-ում նրանք թխում են մանր ու թանձր նրբաբլիթներ, որոնք նման են նրբաբլիթների: Նրանք սիրում են օգտագործել պանիրից, հատապտուղներից, բանջարեղենից, մրգերից, չրերից, չամիչից պատրաստված միջուկ:

Գերմանացիները նրբաբլիթներով մատուցում են կիտրոն և շաքարի փոշի:

Իսպանացի բնակիչները խմորին ավելացնում են եգիպտացորենի ալյուր և դրանք լցնում դարչինով, աղացած միսով և տապակով:

Իրականում, նշանակություն չունի, թե ով և երբ է հնարել նրբաբլիթի խմորը: Հիմնական բանը այն է, որ դարեր շարունակ համեղ, հագեցած և ախորժելի ուտեստը մնացել է ռուսական խոհանոցի անփոփոխ հատկանիշ: