Կալցիումը համարվում է մարդու օրգանիզմում ամենակարևոր սննդարար նյութերից մեկը և դրա պակասը կարող է լուրջ խանգարումներ առաջացնել: Տասնութ տարեկանում արդեն մարդու օրգանիզմում կուտակվում է 1 կիլոգրամից ավելի կալցիում, և դրա 99%-ը գտնվում է ոսկրերում ու ատամներում: Մնացած 1%-ը կարևորագույն դեր է կատարում օրգանիզմում. Մասնակցում է արյան մակարդմանը, մկանային (կծկումներ), նյարդային և իմունային համակարգերի գործունեության իրականացմանը: Կալցիումը նաև օգնում է օրգաններին իրականացնել մի շարք կարևոր գործառույթներ, ինչպիսին նյարդային համակարգի միջոցով տեղեկատվություն ուղարկելն է:
Կալցիումի պակասն ամբողջ աշխարհում առողջապահական խնդիր է, հատկապես տարեցների և հետդաշտանադադարային շրջանում գտնվող կանանց համար: Այն կարող է ազդել նաև երեխաների առողջության ու զարգացման վրա:
Կալցիումի դեֆիցիտին կարող են նպաստել բազմաթիվ գործոններ: Ամենից հաճախ դա տեղի է ունենում սննդակարգում կալցիումով հարուստ սննդամթերքի պակասի, վիտամին D-ի պակասի և օրգանիզմում տեղի ունեցող հորմոնալ փոփոխությունների դեպքում:
Մարդիկ հաճախ են անտեսում այս խնդրի ախտանշանները, մինչև այն չի խորանում: Օրգանիզմում կալցիումի պակասի վաղ ախտանշաններն իմանալը շատ կարևոր է, քանի որ դա կօգնի խուսափել հետագա բարդություններից: Կալցիումի մակարդակը կարելի է որոշել նաև հասարակ արյան անալիզի միջոցով:
Ձեզ ենք ներկայացնում օրգանիզմում կալցիումի դեֆիցիտի որոշ ախտանշաններ:
Թույլ ոսկրեր
Կալցիումի ցածր մակարդակն ազդում է նաև ոսկորների առողջության վրա, քանի որ այն շատ մեծ նշանակություն ունի դրանց ձևավորման ու ամուրության պահպանման համար: Այս հանքանյութի դեֆիցիդի դեպքում ոսկորները դառնում են թույլ ու փխրուն, բարձրանում է օստեոպորոզի առաջացման վտանգը:
Երբ մարդը բավարար քանակությամբ կալցիում չի ստանում, օրգանիզմը սկսում է օգտագործել ոսկորների կալցիումը՝ բջիջների բնականոն աշխատանքն ապահովելու համար, ուստի կալցիումով հարուստ մթերք օգտագործելը շատ կարևոր է առողջության համար:
Թույլ ատամներ
Կալցիումը նաև ատամների կարևոր բաղադրիչներից է, ուստի դրա պակասը կարող է դանդաղեցնել երեխաների ատամների ձևավորման գործընթացը և առաջացնել թերություններ: Մեծահասակների մոտ նույնպես այս խնդիրը կարող է ատամնաբուժական լուջ խնդիրներ առաջացնել:
Մկանային ցավեր ու ջղաձգումներ
Մկանային ցավերն ու ջղաձգումները կալցիումի դեֆիցիտի ամենատարածված ախտանշաններից են: Կալցիումի պակասի հետևանքով նյարդային բջիջները գրգռվում են, ինչն էլ հանգեցնում է կտրուկ ջղաձգումների և ցավերի: Կարող են նաև նկատվել մկանների թրթռումներ և ծակծկոց ձեռքերի ու ոտքերի հատվածում: Բացի այդ, կալցիումի պակասը կարող է հանգեցնել նյարդային համակարգի խանգարման, ինչն էլ ազդում է նյարդերի գործառնության վրա:
Եթե օրգանիզմը լավ հիդրատացվում է, հեմոգլոբինի մակարդակը նորմայի սահմաններում է, իսկ մկանային ցավերն ու սպազմերը շարունակում են անհանգստացնել, ապա ժամանակն է օրգանիզմում կալցիումի մակարդակը ստուգելու:
Հաճախակի հիվանդանալը
Կալցիումն անչափ անհրաժեշտ է առողջ իմունային համակարգ ունենալու համար, որը կօգնի օրգանիզմին ոչնչացնել վիրուսները, բակտերիաներն ու սնկերը: Սա է պատճառը, որ կալցիումի պակասի դեպքում մարդկի ավելի հաճախ են հիվանդանում: Բացի այդ, այն նաև նպաստում է վերքերի ու վնասվածքների արագ ապաքինմանը:
Կալցիումն ամենակարևոր հիմնային հանքանյութերից մեկն է, որը բարձրացնում է արյան մեջ թթվածնի մակարդակը: Բացի այդ, բակտերիաներն ու սնկերը չեն կարող գոյատևել հիմնային միջավայրում:
Ավելորդ քաշ
Կալցիումի մակարդակը մեծ նշանակություն ունի նույնիսկ մարմնի քաշի կարգավորման համար: Գիտնականները հայտնաբերել են, որ ճարպակալմամբ տառապողների մեծ մասի մոտ նկատվել է կալցիումի դեֆիցիտ, ուստի եթե նիհարելու բոլոր փորձերը ձախողվում են, ապա հնարավոր է խնդիրը կալցիումի պակասի մեջ է:
Կալցիումը մեծ նշանակություն ունի էներգիայի փոխանակության գործընթացում, ինչն արագացնում է քաշի կորուստը, մինչդեռ կալցիումի ցածր պարունակությամբ դիետաները դադարեցնում են քաշի կորուստը:
Նախադաշտանային համախտանիշի ախտանշանների ուժեղացում
Այս համախտանիշը բոլոր կանանց խնդիրն է: Դրա ախտանշաններն են քմահաճությունը, ուտելու ցանկությունը, փորափքանքն ու սպազմները, որոնք սկսվում են դաշտանային ցիկլի երկրորդ կեսից և անհետանում են դաշտանային ցիկլի առաջին կամ երկրորդ օրը:
Կալցիումը պահպանում է դաշտանային ցիկլի ընթացքում ցիկլային տատանումները, ինչն էլ օգնում է կանխել նախադաշտանային համախտանիշի ծանր ախտանշանների ի հայտ գալը: Բացի այդ, այս հանքանյութը նաև նպաստում է արգանդի ու ձվարանների հորմոնների արտադրմանը:
Դեռահաս աղջիկների մոտ սեռական հասունացման ուշացում
Եթե դեռահաս աղջիկների մոտ դեռ մանկուց նկատվում է կալցիումի պակաս, ապա նրանց սեռական հասունացումը կարող է ձգձգվել: Սա կարող է նաև հանգեցնել այնպիսի դաշտանային խնդիրների, ինչպիսիք են ցիկլի անկանոնությունն ու ցավոտ դաշտանը: Բացի այդ, ավելի ուշ այդ խնդրի հետևանքով կարող են առաջանալ վերարտադրողական գերծառույթի խանգարումներ:
Քնի խանգարումներ
Քնի խանգարումները կարող են ազդել նաև տրամադրության ու աշխատունակության վրա, իսկ քնի վատ որակը կարող է պայմանավորված լինել կալցիումի պակասով: Սակայն այս դեպքում հարկ է հիշել, որ կարող են լինել և այլ պատճառներ:
Կալցիումը մասնակցում է քնի հորմոնի՝ մելատոնինի արտադրմանը, որն օգնում է կարգավորել քնի և արթուն լինելու ցիկլերը: Օրգանիզմն այս հորմոնի մակարդակը գիշերվա ընթացքում բարձրացնում է բնական ճանապարհով, ինչն օգնում է հանգիստ քնել, սակայն երբ օրգանիզմն ունենում է կալցիումի կարիք, մելատոնինի արտադրությունը դանդաղում է: Բացի այդ, կալցիումը գործում է որպես բնական հանգստացնող միջոց: Քնի խանգարումների դեպքում խորհուրդ է տրվում ստուգել օրգանիզմում կալցիումի մակարդակը:
Ի՞նչ անել, ինչպե՞ս լրացնել կալցիումի պակասը և կանխել դրա դեֆիցիտի հետևանքները: Այդ մասին կարդացե՛ք այստեղ:
Նյութի աղբյուր՝ www.tert.am/medicine/am